Pozew w sprawach zbiorowych sprawdza się, gdy grupę co najmniej 10 osób łączą wspólne interesy w postaci szkody na tej samej podstawie prawnej. Składając pozew zbiorowy warto wiedzieć czym jest postępowanie zbiorowe i jak wygląda jego przebieg.
Złożony pozew w sprawach zbiorowych to konieczność w przypadku postępowania grupowego, którego podstawowym celem jest zmniejszenie kosztów, usprawnienie działania wymiaru sprawiedliwości oraz ujednolicenie orzecznictwa w tożsamych sprawach. Postępowaniem zbiorowym mogą być objęte wyłącznie roszczenia osób wyrażających na to zgodę. Pozew zbiorowy jest możliwy w sprawach o ochronę konsumentów, z tytułu odpowiedzialności za produkt niebezpieczny oraz z tytułu czynów niedozwolonych, za wyjątkiem roszczeń o ochronę dóbr osobistych.
Pozew zbiorowy może służyć jako instrument wyrównujący szanse konsumentów w walce z dużymi korporacjami. Do tej pory osoba poszkodowana musiała samodzielnie dochodzić swoich racji przed sądem, co wiązało się z małymi szansami na wygraną. Z dużo korzystniejszym roszczeniem w postaci pozwu zbiorowego wystąpić może grupa minimum 10 poszkodowanych. Do zalet takiego trybu postępowania jak postępowanie grupowe należą mniejsze opłaty sądowe (2% wartości przedmiotu sporu określonego w pozwie) i rozłożenie tych kosztów na wszystkich członków grupy. Także koszty procesowe i zaliczki, np. za ekspertyzy i opinie biegłych, rozkładają się po równo na wszystkich członków grupy. Sąd, przyznając odszkodowanie na podstawie pozwu zbiorowego, zasądza po równo dla każdej z osób w grupie. Osoby, które oczekują wyższego odszkodowania mają możliwość złożenia indywidualnego pozwu, co jest jednak znacznie droższe i bardziej długotrwałe.
Pozew w sprawach zbiorowych wymaga wystąpienia grupy poszkodowanych osób lub firm, pod warunkiem, że łączy je to samo zdarzenie, np. wypadek komunikacyjny (w trybie pozwu zbiorowego można ubiegać się o odszkodowanie za wypadek komunikacyjny, w którym liczba uprawnionych poszkodowanych jest znaczna, również gdy chodzi przykładowo o odszkodowanie po śmierci rodzica wskutek takiego zdarzenia), zatrucie jedzeniem, niepożądane działanie lekarstw, niezgodny z umową standard hotelu, niekorzystne zapisy w umowach kredytowych, ubezpieczeniowych czy polisolokatach. Warto pamiętać, że wygranie w sądzie przez jedną osobę nie składającą pozwu zbiorowego nie przekłada się automatycznie na inne poszkodowane osoby, które muszą wytaczać osobne pozwy, czekać na wyrok, który może się różnić mimo podobnych okoliczności. W trybie pozwu zbiorowego wygrana w sądzie dotyczy natomiast automatycznie wszystkich osób w grupie, a ich pozycja jest silniejsza niż pojedynczej osoby.
Oprócz powyższych wymogów, wnoszący powództwo reprezentant grupy musi przedstawić wniosek o rozpoznanie sprawy w postępowaniu grupowym i oświadczenie powoda, iż działa on w charakterze reprezentanta grupy. Postępowanie grupowe jest także związane z obowiązkiem przedstawienia oświadczeń wszystkich członków grupy o przystąpieniu do postępowania oraz o wyrażeniu zgody co do osoby reprezentanta.
Dodatkowe wymogi obowiązują, jeżeli roszczenie ma charakter pieniężny. Wówczas konieczne jest wskazanie zasad ujednolicenia wysokości roszczeń członków grupy. Wymaga się również, by wysokość konkretnych roszczeń była określona w stosunku do każdego członka grupy. Tak sformułowane powództwo jest wytaczane przez reprezentanta grupy, który działa w imieniu własnym, lecz na rzecz pozostałych członków. Reprezentantem może być nie tylko członek grupy, ale także powiatowy (miejski) rzecznik konsumentów. Co ważne, jeżeli rzecznik konsumentów zgodzi się reprezentować członków grupy, wówczas pozew zbiorowy jest zwolniony z opłaty sądowej, wynoszącej 2% łącznej wartości roszczeń.
Na wniosek pozwanego sąd orzeka, czy konsumenci są zobowiązani do zdeponowania określonej kwoty na zabezpieczenie kosztów procesu poniesionych przez pozwanego w postaci kaucji. Na postanowienie sądu każdej ze stron przysługuje zażalenie. W praktyce kaucja jest ustalana sporadycznie. Następnie sąd postanawia o przyjęciu lub odmowie przyjęcia sprawy do rozpoznania w trybie postępowania grupowego, na co każdej ze stron również przysługuje zażalenie. Po uprawomocnieniu się postanowienia o przyjęciu sprawy do rozpoznania, sąd zarządza publikację ogłoszenia o wszczęciu postępowania grupowego w środkach masowego przekazu o zasięgu ogólnokrajowym i wyznacza termin, w którym możliwe jest przystąpienie do grupy. Sąd wydaje postanowienie co do składu grupy. Po uprawomocnieniu się powyższego postanowienia, sąd przeprowadza postępowanie dowodowe w celu wykazania zasadności roszczeń członków grupy, a następnie wydaje wyrok uwzględniający lub oddalający powództwo. Stronie niezadowolonej z treści wyroku przysługuje prawo wniesienia apelacji do sądu apelacyjnego jako sądu II instancji.
Możliwość zbiorowego dochodzenia roszczeń grupowych powinna wpływać na relacje przykładowo między konsumentami a firmami, zwłaszcza po pierwszych wygranych procesach i wypłaconych odszkodowaniach. Ważna jest przy tym edukacja konsumentów, jak i wsparcie doświadczonego pełnomocnika. Co istotne w tej ostatniej kwestii, w ramach procedury pozwu zbiorowego obowiązuje przymus adwokacko-radcowski. Oznacza to, że składając pozew w sprawach zbiorowych konieczne jest znalezienie profesjonalnego pełnomocnika, jakim jest np. radca prawny.
Więcej informacji na temat tego, czym jest pozew zbiorowy oraz pomoc prawną dla poszkodowanych i ich rodzin można znaleźć na stronie Kancelarii Radcy Prawnego Artura Klimkiewicza https://wieksze-odszkodowanie.pl. Kancelaria oferuje kompleksową pomoc prawną w zakresie spraw z zakresu prawa cywilnego oraz odszkodowania, zadośćuczynienia czy renty na skutek wypadku.
Loading...
